Gimnazjaliści ratują polskie mogiły na Kresach. Cmentarze w Jezierzanach i Borszczowie [galeria]

Gimnazjaliści z Ruszowa ocalili dwa kresowe cmentarze od zapomnienia. Grupa uczniów Gimnazjum  im . Orląt Lwowskich w Ruszowie w roku 2016 podczas VII edycji ,,Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia” przebywała w Jezierzanach i Borszczowie. Relacja na stronie.

Jezierzany to wieś (przed wojną miasto) w rejonie borszczowskim obwodu tarnopolskiego. Liczy obecnie ok. 2800 mieszkańców. Znajduje się tam szkoła licząca 11 klas, do której uczęszczają dzieci z Jezierzan oraz z okolicznych wiosek. W miejscowości stoi przepiękny kościół katolicki ufundowany przez księcia Leona Sapiehę. We wnętrzu znajduje się tablica pamiątkowa poświęcona temu wydarzeniu –  LEON KSIĄŻĘ SAPIEHA URODZONY W WARSZAWIE 18 WRZESNIA 1800 NAJWYŻSZEMU NA CHWAŁĘ NARODOWI NA POŻYTEK ŚWIĄTYNIĘ WYSTAWIŁ. ODDAŁ DUCHA BOGU DNIA 10 WRZEŚNIA 1878 W KRACISZYNIE. POBOŻNY PRZECHODNIU WESTCHNIJ ZA POKÓJ JEGO DUSZY JEGO.

Kościół obecnie jest w stanie dość dobrym , ale jednocześnie widać, że od kilku lat nie przeprowadzane są tam żadne prace remontowe. W czasach powojennych znajdował się tam magazyn zboża, który doprowadził do zawilgocenia ścian i zniszczenia części świątyn. Prace remontowe rozpoczął w nim ksiądz Adam, były proboszcz parafii borszczowskiej. Dzisiaj brakuje funduszy na ten cel, gdyż w miejscowości jest bardzo niewielu katolików i Kościół w Polsce nie może przeznaczyć na ten cel odpowiednich funduszy. Konserwator Zabytków także nie ma możliwości wspierania prac remontowych.

W Jezierzanach nie mieszkają obecnie Polacy, natomiast są tam osoby, które mówią nam o swoich polskich korzeniach, np. pani Anna Derkacz czy Dyzia Kowalczuk. Nie znajdują się tam żadne towarzystwa polskie , istnieje jedynie filia parafii borszczowskiej.

Cmentarz w Jezierzanach zastaliśmy w stanie, który po naszym zeszłorocznym pobycie  wymagał ponownego sprzątania. W roku ubiegłym grupa nasza liczyła 7 osób i uporządkowania tak zarośniętego terenu było bardzo trudne. Cały obszar był porośnięty potężnymi drzewami akacjowymi i chwastami . Przy wycince drzew pomagało nam kilku mieszkańców Jezierzan – mąż dyrektorki szkoły oraz woźny ze swoim synem i wnukiem. Udało nam się oczyścić  fragment cmentarza.  W tym roku było mam łatwiej, ponieważ część drzew była wycięta i przez pierwsze dwa dni wyczyściliśmy do „czarnej ziemi” ubiegłoroczny teren.  Borykaliśmy się z 1,5 metrowymi akacjami, ale były to młode odrosty, które sprawiały mniej problemów. Z każdą godziną widać były efekty naszej pracy, tak więc pod koniec każdego dnia wolontariusze byli szczęśliwi, że udało się mam wykonać kawał dobrej roboty. Ci, którzy byli z nami w zeszłym roku, porównywali  swoją pracę z tegorocznymi zmaganiami. Oni najbardziej widzieli jak jest postęp w pracy.

W piątek  zakończyliśmy prace w Jezierzanach, choć pozostał nam jeszcze jeden fragment do wyczyszczenia. Jest to kilka drzew  i krzaków, gdzie co prawda nie ma polskich grobów, ale posprzątanie tego terenu pozwoli stworzyć  polską kwaterę na terenie cmentarza ukraińskiego.

Prace w Borszczowie polegały zaś na wyszukaniu polskich grobów, aby później rozpocząć ich sprzątanie. Z racji tego, że jest to teren dużo większy od tego w Jezierzanach, można by powiedzieć, że tam nasza praca dopiera się rozpoczęła. Uporządkowanie polskich grobów będzie wymagało wieloletniego wysiłku z naszej strony . Mamy nadzieję, że w przyszłym roku pojedziemy do Borszczowa, aby kontynuować naszą misję. Nasi wolontariusze już wyrazili chęć wyjazdu w ramach VIII edycji akcji „Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia.

Opiekunki grupy: Urszula Zel i Anna Sygut

1. Jezierzany stan przed pracami 3. Jezierzany - początkowe prace 4. Grupa wolontariuszy z Ruszowa 5. Prace rekonstrukcyjne na grobowcu Rene de Palisard 8. Prace porządkowe po ognisku 9. Stawianie pomników 10. Grobowiec Ferdynanda Gamskiego. 11. Uporządkowany grobowiec Ferdynanda Gamskiego 12. Grobowiec księży polskich sprzed II wojny światowej - prace porządkowe 13. Grobowiec Polskich księży - stan obecny 14. Cmentarz podczas prac 15 Stan cmentarza w trakcie pracy 17 Stan cmentarza podczas pracy 18. Cmentarz po uporządkowaniu 20. Stan cmentarza po uporządkowaniu