Od dziesięciu lat, co roku, w pierwszej połowie lipca, do Zbaraża i okolic przybywa grupa młodzieży i dorosłych z Bolesławca. Tym razem, w związku z panującą sytuacją pandemiczną, pojechali tylko dorośli, członkowie Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich.
Po raz pierwszy wolontariusze pojechali w ramach projektu współfinansowanego przez Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA. Projekt „Historia pisana inskrypcjami nagrobnymi” w którym wzięło udział trzynaście osób realizowany był po raz kolejny w Sieniawie k/Zbaraża i po raz pierwszy na Cmentarzu Janowskim we Lwowie. Koordynatorem projektu, już tradycyjnie, była Barbara Smoleńska, nauczyciel i prezes bolesławieckiego oddziału TMLiKPW. Celem projektu, realizowanego w okresie 3-17 lipca 2021 roku, było uporządkowanie całego cmentarza w Sieniawie oraz części Cmentarza Janowskiego we Lwowie. Celem ubocznym było budowanie przyjaźni i mostów między narodem polskim i ukraińskim.
Wyjazd jest częścią składową akcji „Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia” realizowanej przez Fundację Studio Wschód z Wrocławia. Do tej pory wolontariusze z Bolesławca wyjeżdżali na Ukrainę w ramach w/w akcji. Tegoroczny wyjazd został zorganizowany i rozliczony przez Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich Oddział w Bolesławcu, w celu wsparcia akcji „Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia”.
Dnia 4 lipca, podczas pierwszego dnia realizacji projektu wolontariusze wzięli udział w uroczystościach na Wzgórzach Wuleckich we Lwowie, w 80 rocznicę zamordowania przez hitlerowców profesorów lwowskich.
W pierwszym tygodniu realizacji projektu wolontariusze, po przeszkoleniu przez doświadczonego koordynatora, pracowali na Cmentarzu Janowskim we Lwowie. Praca polegała na oczyszczeniu wybranej części cmentarza z gałęzi, konarów drzew i chwastów. Powoli odsłaniały się nagrobki i rosła satysfakcja wolontariuszy. Sprzęt do pracy i wszelką pomoc uzyskano od Towarzystwa Miłośników Dziedzictwa Kultury Polskiej „Zabytek” ze Lwowa.
Popołudniami członkowie stowarzyszenia, a szczególnie pan Zbigniew Pakosz, oprowadzali wolontariuszy po Lwowie. Niecodzienną atrakcją było spotkanie w studiu Radia Lwów, podczas którego z koordynatorem projektu, panią Barbarą Smoleńską nagrany został wywiad.
Po tygodniu pracy, przemieszczając się do Zbaraża, wolontariusze odwiedzili siostry Niepokalanki w Jazłowcu, aby przekazać zebrane dary w postaci chemii gospodarczej, odzieży i zabawek dla dzieci.
W Sieniawie koło Zbaraża czekała na wolontariuszy duża niespodzianka. Do wspólnej pracy na cmentarzu dołączyli pracownicy zakładu komunalnego w Zbarażu, pracownicy i nauczyciele szkoły w Sieniawie, starosta gminy Sieniawa z pracownikami oraz młodzież z Sieniawy i Zbaraża. W sumie wspólnie na cmentarzu pracowało ok. 50 osób. Było bardzo gorąco, ale dzięki intensywnej pracy tak dużej liczby osób, udało się wykosić trawy i krzewy oraz uporządkować cały cmentarz. Na drodze wspólnego wolontariatu uczestnicy projektu zaznaczyli ślady polskości i zbudowali mosty między narodami.
Wspólna praca wolontariuszy z Polski i Ukrainy została zauważona przez TV Tarnopol. W ostatnim dniu pracy na cmentarzu w Sieniawie, redaktorka tej telewizji przeprowadziła wywiady z wolontariuszami. W następnym dniu w Telewizji Tarnopol pojawił się reportaż promujący wspólne polsko-ukraińskie działanie na cmentarzu.
Wieczorami wolontariusze spędzali czas w towarzystwie mieszkańców Zbaraża. W ostatnim dniu pobytu Miejska Biblioteka w Zbarażu zorganizowała spotkanie, podczas którego przekazano książki zebrane przez kresowian z Bolesławca i Głogowa. Były to przede wszystkim bajki, książki o Zbarażu i okolicach, których autorami są dawni mieszkańcy tych ziem oraz tzw. literatura kresowa. Z inicjatywą utworzenia w bibliotece w Zbarażu działu z polską książką wystąpił prezes Towarzystwa Kulturalno-Oświatowego „Zbaraż” wraz z dyrektorem biblioteki.
W wyniku realizacji projektu ukazane zostało piękno sztuki cmentarnej, nastąpił wzrost świadomości o potrzebie troski o dobra kultury oraz wiedzy o polskim dziedzictwie kulturowym, czyli dorobku poprzednich pokoleń. Wzrosła empatia i tolerancja uczestników projektu oraz motywacja osób starszych do aktywnego stylu życia. Wspólna praca doprowadziła do częściowej likwidacji stereotypów a tym samym do zbliżenia narodów.
Wszyscy partnerzy projektu przyczynili się do wysokiego poziomu jego realizacji, a reportaże TV Bolesławiec w znacznej mierze przyczyniły się do promocji rezultatów projektu.
W następnym dniu po powrocie z Ukrainy, w kościele pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bolesławcu, odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy upamiętniającej ofiary Wołynia i Małopolski Wschodniej, której organizatorem był bolesławiecki oddział Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich. Po odsłonięciu tablicy i mszy w intencji ofiar odbyło się spotkanie przy kawie i herbacie, w którym wzięli udział wszyscy zaproszeni goście.
Dnia 22 lipca, tj. cztery dni po powrocie z Ukrainy, szesnastu członków towarzystwa pojechało do Lubaczowa, aby wziąć udział w Ogólnopolskim Spotkaniu Środowisk Kresowych.
Grupa z Bolesławca była najliczniejsza i najaktywniejsza. Aktywność bolesławieckich kresowian, może być powodem do dumy.
Barbara Smoleńska – prezes Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich Oddział w Bolesławcu i koordynator projektu
Linki do materiałów promujących projekt:
Wywiad w Radio Lwów (8.08.2021)
Informacja na stronie Zespołu Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych w Bolesławcu (7.08.2021)
Informacja o działaniach projektowych na stronie bolesławieckiej gazety Istotne.pl (4.08.2021)
Praca przy nagrobkach na Cmentarzu Janowskim we Lwowie (30.07.2021)
Porządkowanie Cmentarza Janowskiego we Lwowie (28.07.2021)
Pamięć o pomordowanych profesorach lwowskich (21.07.2021)
Odsłonięcie tablicy upamiętniającej ofiary OUN-UPA (19.07.2021)
Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia (16.07.2021)
Informacja o projekcie w TV Tarnopol od 9.02 do 12.26 (15.07.2021)
Relacja z pobytu u o. Polikarpa w Husiatynie 13.07.2021)
Dary do Klasztoru Sióstr Niepokalanek w Jazłowcu (13.07.2021)
Dary od bolesławian (13.07.2021)
Bolesławianie z akcji „Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia” w Radiu Lwów (9.07.2021)
Wycieczka po Cmentarzu Janowskim (9.07.2021)
Bolesławianie z akcji „Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia” we Lwowie (7.07.2021)
Bieżące informacje na stronie internetowej Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich Oddział Bolesławiec
Projekt współfinansowany przez Gminę Wrocław
Projekt współfinansowany Fundacje KGHM Polska Miedź
Projekt współfinansowany przez Instytut POLONIKA
