Bitwa nad Berezyną, jedno z najbardziej znanych starć epoki napoleońskiej, rozpoczęła się na terenie obecnej Białorusi 210 lat temu – 26 listopada 1812 roku.

Francuska Wielka Armia, wycofująca się spod Moskwy na zachód, zamierzała przekroczyć rzekę w Borysowie, w którym most na Berezynie zabezpieczyć miała dywizja gen. Jana Henryka Dąbrowskiego, jednak Rosjanom w bitwie udało się go zniszczyć. Wobec tego Napoleon musiał dokonać przeprawy w innym miejscu, będąc ściganym przez armie rosyjskie oraz nękanym przez zimno i głód.

Polskim i francuskim saperom udało się znaleźć bród Berezyny we wsi Studzianka, gdzie do 26 listopada udało im się postawić dwa mosty. Dwa dni później armię francuską dogonili Moskale i na obu brzegach rzeki rozgorzała się desperacka walka o utrzymanie tych dwóch jedynych przepraw.

Pod wsią Stachów generałowie Zajączek, Kniaziewicz i Dąbrowski, mając pod sobą ok. 9 tys. żołnierzy, zaciekle utrzymywali swoje stanowiska, tracąc niemalże 1/3 stanu osobowego. Przeprawa zakończyła się 29 listopada, gdy nad ranem cesarz Francuzów kazał podpalić mosty w celu odcięcia pościgu.

Talent i zmysł wojenny napoleona oraz męstwo i ofiarność jego żołnierzy (zarówno Francuzów jak i Polaków) uratowało Wielką Armię od zagłady nad Berezyną, jednak jej położenie nadal było krytyczne.

Zobacz również: