83 lata temu, 3 września 1939 roku, powstał Legion Czechów i Słowaków.

Po zajęciu Republiki Czecho-Słowackiej przez wojska niemieckie w marcu 1939, do Polski zaczęli przybywać w dużej liczbie czescy i słowaccy uciekinierzy. Polskie władze umieściły ich w dwóch ośrodkach przejściowych: Bronowicach Małych pod Krakowem i Leśnej koło Baranowicz. Wśród nich byli generał armii Lev Prchala oraz podpułkownik Ludvík Svoboda. Z racji swoich rang wojskowych stanęli oni wkrótce na czele tworzącej się formacji.

Ostatecznie 3 września generał Prchala zawarł umowę z prezydentem Mościckim o sformowaniu „legionów czeskiego i słowackiego”, działających wspólnie. Wydano też „Odezwę Naczelnego Wodza do żołnierzy czeskich i słowackich”, podpisaną przez marszałka Edwarda Śmigłego-Rydza, która wzywała do wspólnej walki z niemieckim wrogiem.

Wobec szybkiego postępu wojsk niemieckich legioniści zostali ewakuowani transportem kolejowym do Tarnopola. 18 września pociąg przyjechał do Podhajec; część żołnierzy
z generałem Prchalą na czele przedostała się do Rumunii, a stamtąd na Bliski Wschód, zaś reszta dowodzona przez podpułkownika Svobodę poddała się Sowietom i została internowana. Legioniści z obozu w Bronowicach Małych także skierowali się w kierunku południowo-wschodnim, osiągając 18 września Delatyn. Stamtąd piechotą poprzez Berezów-Kosowo doszli do Kut i 19 września przekroczyli granicę z Rumunią, gdzie zostali internowani.

Zobacz również: