Druga fala wysiedleń ludności polskiej z Kresów

25 marca 1957 roku, zawarto porozumienie o kolejnej fali wysiedleń Polaków z Kresów.

Czas ”wyłuskiwania” Polaków z Kresów trwał jeszcze długo po wojnie, a w niektórych przypadkach można powiedzieć ,że trwa do dziś. W latach pięćdziesiątych władze PRL prowadziły działania mające na celu wyciągnięcie nie tylko  więźniów, ale i o ludność zamieszkałą na dawnych Kresach Wschodnich II RP, która nie została stamtąd przesiedlona w latach 1944–1946. W celu wyjednania u władz sowieckich zgody na ich przesiedlenie, do Moskwy udali się 15 listopada 1956 roku Władysław Gomułka oraz Józef Cyrankiwicz. Ich działania (do końca 1956 roku) doprowadziły do sprowadzenia w granice Polski następnej grupy 29 tysięcy Polaków. Ostateczne „porozumienie repatriacyjne” zawarli 25 marca 1957  roku ministrowie spraw wewnętrznych Władysław Wicha i Nikołaj Dudurow. Przewidywało ono przesiedlenie wszystkich osób które przed wojną posiadały Polskie obywatelstwo. Posiadanie obywatelstwa należało jednak udowodnić, co spadało na stronę polską. Mimo że porozumienie przygotowano od strony formalnej całkiem dobrze, to jednak akcja przesiedleńcza nie przebiegała sprawnie. Brakowało dokumentów– często zniszczonych w okresie stalinowskim, które miały udowodnić posiadanie polskiego obywatelstwa. Bardzo trudno było dotrzeć do rozrzuconej na kresach oraz w całym ZSRR ludności polskiej i poinformować ją o możliwości wyjazdu. .

Liczba przesiedlonych w latach 1955-59

  • w roku 1955 przesiedlono 6429 osób,
  • w roku 1956 – 30 787 osób,
  • w roku 1957 – 93 872 osoby,
  • w roku 1958 – 85 865 osób,
  • w ostatnim roku przesiedleń 1959 – 32 292 osoby.

 

Lp. Republika ZSRR Liczba wysiedlonych do PRL
1 Ukraińska SRR 76 059
2 Białoruska SRR 100 630
3 Litewska SRR 46 552
RAZEM 223 241