10 listopada 1700 roku, 322 lata temu, szlachta z kilku województw i powiatów Wlk. Ks. Litewskiego zawiązała w Olkienikach (ob. rejon orański Litwy) konfederację skierowaną przeciwko magnackiej rodzinie Sapiehów-Różańskich.
Ich przeciwnicy skorzystali z sytuacji geopolitycznej panującej w Europie. W obliczu wybuchu wojny między Rzeczpospolitą a Szwecją (w ramach toczącej się już III wojny północnej), zwołali do Lipniszek szlachtę z Litwy pod pretekstem ogłoszenia przez króla Augusta II pospolitego ruszenia na wypadek konfliktu zbrojnego.
Hetman wielki litewski Michał Serwacy Wiśniowiecki został wybrany na pułkownika generalnego zawiązanej w ten sposób konfederacji. Był on odpowiedzialny za sukces, który wojska konfederackie odniosły nad stronnikami Sapiehów tydzień później w bitwie pod Olkienikami.
Konfederaci ogłosili wymówienie posłuszeństwa królowi do czasu aż nie zaprzestanie rządów na modłę absolutną i przekazali Wiśniowieckiemu dowodzenia nad wojskiem litewskim na dwa lata. Kasztelan trocki Kociełł i starosta żmudzki Ogiński na dwa lata zostali upoważnieni do nakładania i zbierania podatków.
Niektórzy Sapiehowie zostali przez prawodawców konfederackich skazani na banicje oraz utratę urzędów, czci, dóbr dziedzicznych i nadanych. Zwycięstwo konfederacji spowodowało przejście tego rodu magnackiego do obozu Szwedów gdy wielka wojna północna zawitała niedługo potem do Rzeczypospolitej.
Zobacz również:
Świąteczna pomoc dla Rodaków na wschodzie 2022
