Francuska afera fiszkowa

You are currently viewing Francuska afera fiszkowa

118 lat temu, 4 listopada 1904 roku, na sesji francuskiego parlamentu nacjonalistyczny deputowany Gabriel Syveton wyjawił tzw. aferę fiszkową.

Odkrył on, że antyklerykalny minister wojny Louis André, pod zwierzchnictwem radykalnie lewicującego premiera Émile’a Combes’a, sortował oficerów w projekcie list awansowych według dwóch spisów, nazwanych „Korynt” (oficerowie do promowania) i „Kartagina” (do odrzucenia przy awansach). Całkowita liczba tych fiszek wynosiła od 19 tys. do 30 tys.

Dokumenty te zawierały określenia typu: „klerykał”, „klerokaraluch”, „klerokanalia”, „klecha czystej krwi”, „jezuityzujący”. Donosiły także o życiu prywatnym i rodzinnym oficerów: „chodzi na procesje po cywilnemu”, „uczestniczył w mszy z okazji Pierwszej Komunii swojej córki”, „otrzymał błogosławieństwo papieskie dla swojego małżeństwa”.

Na przełomie XIX i XX wieku Francja była prawdopodobnie najbardziej antyklerykalnym państwem Europy. To właśnie Combes zerwał relacje dyplomatyczne z papiestwem, przeprowadził reformę rozdzielającą Kościół od państwa francuskiego oraz nacjonalizującą dobra kościelne, z powodu jego nacisków 10 tys. szkół religijnych zostało zamkniętych, a tysiące księży i zakonnic musiało opuścić Francję ze względu na prześladowania.

Wyjście afery na jaw tak mocno podważyło pozycję rządu Combes’a w oczach Francuzów, że musiał on ustąpić. 8 grudnia tego roku Gabriel Syveton umarł w tajemniczych okolicznościach, prawdopodobnie śmiercią samobójczą.

Zobacz również:

https://www.youtube.com/watch?v=QQfM_vH_pC8
https://www.youtube.com/watch?v=f_1AkJ9d58g&t=323s
https://www.youtube.com/watch?v=BCqw224_YvM