Oblężenie Gdańska przez wojska koronne króla Stefana Batorego zakończyło się porozumieniem podpisanym 12 grudnia 1577 roku, 445 lat temu.

Miasto Gdańsk dążyło do jak największego możliwego uniezależnienia się od Rzeczypospolitej oraz zachowania szerokich przywilejów nadanych mu przez Kazimierza Jagiellończyka, a osłabionych Komisją Morską oraz Statutami Karnkowskiego za władzy Zygmunta Augusta. Okazji do zawalczenia o swoje interesy Gdańsk upatrywał w podwójnej elekcji 1575 roku.

Wówczas Senat ogłosił nowym królem habsburskiego arcyksięcia Maksymiliana, podczas gdy szlachta na sejmie opowiedziała się za Anną Jagiellonką, poślubioną niedługo potem przez księcia siedmiogrodzkiego Stefana Batorego. Zwolenników habsburskich udało się opanować do 1576 roku, jednak Gdańsk nadal popierał Maksymiliana, licząc na to że przywróci on miastu większą niezależność.

Nie pomogło nastawienie Batorego, który zamiast próbować układać się z Gdańszczanami, od razu ruszył na miasto z wojskiem. Nie zyskał przez to poparcia szlachty, która odmówiła uchwalenia nowych podatków na potrzeby wojska do wojny z Gdańskiem. W tym czasie miasto zawiązało sojusz z Danią oraz sprowadziło z Zachodu wybitnych wojskowych.

Mimo zwycięstwa Batorego w rozstrzygającej bitwie Lubiszewem, królowi nie udało się zdobyć zbuntowanego Gdańska. Na wniosek Saksonii i Brandenburgii miasto złożyło hołd Batoremu i wypłaciło kontrybucję, za co otrzymało pełnię praw i swobód, stając się w Rzeczypospolitej miastem uprzywilejowanym.

Zobacz również: