Hańbiący Kresowianin – bolszewicki zbrodniarz Feliks Dzierżyński

20 lipca 1926 roku zmarł Feliks Dzierżyński, zapisał się na kartach historii jako jeden z twórców państwa radzieckiego i symbol krwawego terroru rewolucyjnego.

Feliks Dzierżyński urodził się 11 września 1877 roku w majątku Oziembłowo w Puszczy Nalibockiej (obecnie Dzierżynowo na Białorusi). Pochodził ze szlacheckiego rodu kresowego, był synem Edmunda – nauczyciela matematyki  i fizyki oraz Heleny z Januszewskich – kobiety biegle posługującej się językami obcymi, miłośniczki literatury polskiej i światowej oraz melomanki. Sam Feliks był bardzo religijnym chłopcem, który, zgodnie z wolą matki, miał zostać księdzem. W szkolnych latach celował w nauki ścisłe, musiał jednak powtarzać klasę ze względu na trudności w nauce języka rosyjskiego, który przyswajał bardzo opornie.

 

Szlacheckie pochodzenie i wychowywanie się w środowisku patriotycznie nastawionej ziemiańskiej młodzieży nie są warunkami sprzyjającymi do ukształtowania się poglądów socjalistycznych, rewolucyjnych, komunistycznych i internacjonalistycznych. Na zmianę poglądów i utratę wiary wpłynąć miała sytuacja, która wydarzyła się, gdy był nastolatkiem – był świadkiem rzezi dokonanej przez carskich kozaków na chłopach.  Jeszcze będąc uczniem gimnazjum związał się z polską socjaldemokracją, początkowo będąc dalekim od radykalizmu i internacjonalizmu, przyjmował postawę patriotyczną i niepodległościową. Z czasem zmienił poglądy na radykalne i internacjonalistyczne.

 

Był zaangażowany w działalność spiskową w rewolucyjnych latach 1905-1907. Poznał Włodzimierza Lenina, który stał się dlań autorytetem i mentorem. Zbliżył się do bolszewików, popierał postulat wprowadzenia dyktatury proletariatu. W okresie po upadku rewolucji tułał się po więzieniach carskich, co miało wpływ na jego kondycję psychiczną. W marcu 1917 roku uwolniony przez rewolucjonistów, którzy zdobyli więzienie i wypuścili więźniów politycznych. Poparł nurt bolszewicki rewolucji lutowej, jednocześnie występował przeciwko mienszewikom i eserowcom. Następnie brał udział w rewolucji październikowej.

 

W Radzieckiej Rosji był jedną z czołowych postaci partii komunistycznej należącą do ścisłego kierownictwa. Na prośbę Rady Komisarzy Ludowych współtworzył Czeka. Była to organizacja odpowiedzialna za masowe zbrodnie na wrogach ludu i rewolucji, a także obcych klasowo (duchowni, przedsiębiorcy i ziemiaństwo). Podczas wojny polsko-bolszewickiej był członkiem samozwańczego Tymczasowego Rewolucyjnego Komitetu Polski w Białymstoku. Po porażce bolszewików w wojnie zmniejszyło się jego zainteresowanie sprawami polskimi. Poparł Józefa Stalina w walce o władzę w partii bolszewickiej po śmierci Włodzimierza Lenina.

 

Czerwony Kat zmarł 20 lipca 1926 roku. Doznał ataku serca podczas posiedzenia KC WKP(b). Został pochowany pod murem kremlowskim. Śmierć Dzierżyńskiego zapoczątkowała kult na jego osobę w państwie radzieckim. Jego imię nosiło szereg szkół, ulic, miast, zakładów i innych instytucji. W Polsce imię tego zbrodniarza nosiło miasto Kojdanów – przemianowane na Dzierżyńsk, a obecnie we wsi Wójcin nad Prosną znajduje się ostatnia w naszym kraju ulica Dzierżyńskiego. Kult żelaznego Feliksa skończył się w Rosji wraz z upadkiem komunizmu, ale wciąż pozostał aktualny na Białorusi rządzonej przez Łukaszenkę.