Jeden z najbardziej znanych Filomatów i Filaretów

You are currently viewing Jeden z najbardziej znanych Filomatów i Filaretów

21 grudnia 1796 roku, 226 lat temu, w Miasocie (ob. obwód miński Białorusi) urodził się Tomasz Zan, poeta i przyrodnik, przyjaciel Adama Mickiewicza.

Uczył się w gimnazjach w Mińsku i Mołodecznie, po czym zaczął studia ścisłe (matematyczno-fizyczne) na Uniwersytecie Wileńskim. Przyszłego wieszcza poznał podczas zdawania egzaminów wstępnych na uczelnię. Mieszkał u Kazimierza Kontryma, pisarza i publicysty, będąc korepetytorem jego syna. W 1817 roku współzakładał Towarzystwo Filomatów i został jego przewodniczącym na swoim wydziale.

Trzy lata później został prezesem Stowarzyszenia Filaretów, w roku 1823 za swoją działalność w tych organizacjach władze rosyjskie uwięziły go na rok w Orenburgu. Tam wraz z Aleksandrem Chodźką założył muzeum przyrodniczo-historyczne. Na zesłaniu został asystentem słynnego Alexandra Humboldta i pod jego kierownictwem prowadził badania meteorologiczne. W 1831 roku podczas zleconej przez władze rosyjskie wyprawy naukowej odkrył złoża złota w Azji Centralnej.

Przez kilka lat był bibliotekarzem petersburskiego Instytutu Geologicznego, po czym w 1841 roku powrócił do Wilna. Udało mu się zdobyć posadę w urzędzie głównym Korpusu Inżynierów Górniczych. Zakupił majątek w Kochaczynie koło Orszy, gdzie też osiadł.

Tam właśnie zmarł w 1855 roku na zapalenie opon mózgowych. Spoczywa na cmentarzu w Smolanach, wraz z żoną oraz dwoma synami.

Zobacz również:

https://www.youtube.com/watch?v=uVRPFWKBxkI
https://www.youtube.com/watch?v=N7-_RolX-Ik&t=22s
https://www.youtube.com/watch?v=5Uy5VFk8tAc&t=1s