Wasyl III Iwanowicz, wielki książę moskiewski z dynastii Rurykowiczów, zmarł 489 lat temu – 4 grudnia 1533 roku.

Urodzony w 1479 roku, był piątym dzieckiem władcy moskiewskiego Iwana III Srogiego oraz Zofii Paleolog, bratanicy ostatniego cesarza bizantyjskiego. Właśnie na podstawie tego małżeństwa Moskwa przejęła od Cesarstwa Wschodniego symbolikę dwugłowego orła oraz ukuła teorię o Trzecim Rzymie, wg której Rosja jest jedynym prawdziwym spadkobiercą Cesarstwa.

Tron moskiewski objął w 1505 roku, kontynuował dynastyczne dzieło jednoczenia ziem dawnej Rusi Kijowskiej pod berłem Rosyjskim, z tego powodu wdawał się w wojny z Wielkim Księstwem Litewskim, udało mu się włączyć w swoje granice Psków, Smoleńsk oraz Księstwo Riazańskie. Umocnił pozycję wielkiego księcia kosztem warstwy szlacheckiej (bojarów), jednak nadal posiadała ona pewną i mocną władzę w państwie poprzez Dumę Bojarską oraz przywilej ściągania danin.

Panowanie Wasyla III przyniosło ukończenie rozbudowy Kremla oraz ożywienie kultury, literatury i sztuki w Wielkim Księstwie po okresie jarzma tatarskiego. Mimo sprzeciwu cerkwi poślubił Helenę Glińską, pochodzącą z litewskiego rodu książęcego. Ich synem był Iwan Wasiljewicz, późniejszy Iwan IV Groźny.

Wasyl III zmarł w wyniku dotkliwego zranienia nogi podczas upadku z konia na polowaniu. Na łożu śmierci domagał się przyprowadzenia do niego Iwana, którego naznaczył jako przyszłego władcę Moskwy.

Zobacz również: