104 lata temu, 15 grudnia 1914 roku, po czterech dniach ciężkich walk wojskom austriackim udało się  wyprzeć z Krosna armię rosyjską.

Miasto to było świadkiem wielu zdarzeń w początkowym okresie Wielkiej Wojny na galicyjskim teatrze działań. Gdy monarchia habsburska wypowiedziała wojnę Rosji, w Krośnie zawiązał się Komitet Narodowy, który zarządził częściową mobilizację polskich organizacji gimnastycznych oraz paramilitarnych i przekazał dowodzenie nad nimi Józefowi Piłsudskiemu, jako zalążek odrodzonego Wojska Polskiego.

Działacze Komitetu zostali w większości aresztowani przez Rosjan pod koniec września, gdy weszli oni do miasta. Krosno zaczęło wtedy przechodzić co rusz z rąk do rąk – w połowie października powrócili Austriacy, w pierwszym tygodniu listopada znów nadchodzą Rosjanie, a w mieście instaluje się dowódca 8 Armii generał Brusiłow ze sztabem.

Jego odbicie 15 grudnia zostało okupione zdewastowaniem wielu zabudowań i śmiercią kilku mieszkańców w wyniku ostrzału austriackiej artylerii. Pod koniec grudnia w pobliżu Krosna trwają walki, których ofiary do dziś spoczywają w zbiorowych grobach niedaleko miasta.

Od tego czasu aż do 15 maja 1915 roku roku objęte jest ono nieprzerwaną okupacją rosyjską. Wycofujący się Rosjanie podpalili w Krośnie swoje magazyny, pożar trwał dobre kilka dni.

Zobacz również: