Równo 80 lat temu, 10 grudnia 1942 roku, emigracyjny rząd polski wydał oficjalną notę dyplomatyczną opisującą prześladowania ludności żydowskiej ze strony okupacyjnych władz niemieckich w Polsce.

Dokument powstał dzięki Edwardowi Raczyńskiemu, który stał wówczas na czele polskiego MSZ na uchodźstwie. Raczyński posiłkował się źródłami dostarczonymi do Londynu przez Jana Karskiego – mikrofilmów zawierających dokumentację Referatu Spraw Żydowskich KG AK oraz samego raportu sporządzonego przez samego Karskiego.

Notę wydrukowano jako broszurę informacyjną pod nazwą „Masowa eksterminacja Żydów w okupowanej przez Niemców Polsce”, którą następnie rozesłano do ministrów spraw zagranicznych państw-sygnatariuszy Deklaracji Narodów Zjednoczonych.

Polski rząd opisywał w niej zbrodnie reżymu hitlerowskiego na Żydach w Polsce oraz nawoływał rządy alianckie do podjęcia działań mających na celu ukrócenie eksterminacji ludności żydowskiej przez Rzeszę.

Notę Raczyńskiego uznaje się za pierwszy oficjalny dokument głoszący w zachodniej przestrzeni publicznej prawdę o Holokauście. Była również pierwszym formalnym wystąpieniem jednego z rządów alianckich w obronie całej europejskiej społeczności żydowskiej, nie tylko tej, która była jego prawnymi obywatelami.

Zobacz również: