15 grudnia 1862 roku (wg kalendarza juliańskiego), równo 160 lat temu, oddana do użytku została Kolej Warszawsko-Petersburska, druga na ziemiach polskich linia kolejowa po Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej.
Budowa linii połączenia między stolicą Imperium Rosyjskiego a ośrodkiem administracji Królestwa polskiego rozpoczęła się w roku 1851 i finansowana była z budżetu rosyjskiego. Do kierowania budową zostali zaangażowani także Polacy, m.in. Stanisław Kierbedź i Stanisław Janicki. Konstrukcję na kilka lat wstrzymała wojna krymska, po zakończeniu której w przeciągu sześciu lat udało się ukończyć pełną zaplanowaną trasę.
Biegła ona ze Petersburga przez Psków, Dźwińsk (Dyneburg), Wilno, Grodno i Białystok do Warszawy. Stanowiła czwartą linię kolejową powstałą na terenie Rosji i cechowała się rosyjskim standardem rozstawu torów, w przeciwieństwie do Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej.
Miała istotny wpływ na rozwój gospodarczy i ekonomiczny Białegostoku oraz Łap, gdzie założono zakład naprawiający tabory kolejowe, który przetrwał do 2016 roku. Na przełomie wieków Kolej Warszawsko-Petersburska została znacjonalizowana oraz połączona z liniami bałtyckimi, tworząc Kolej Północno-Zachodnią.
Fragmenty dawnej Kolei znajdują się obecnie na terytorium Polski i wchodzą skład linii Warszawa-Wołomin, Warszawa-Kuźnica Białostocka (kolejowe przejście graniczne z Białorusią) oraz Kużnicę ze stacją towarową w Geniuszach.
Zobacz również: