117 lat temu, 12 października 1905 roku, w Rosji powstała liberalna Partia Konstytucyjno-Demokratyczna.

Obecna w Dumie w całym okresie jej istnienia (1906-17). We wszystkich czterech kadencjach posiadała po kilkudziesięciu posłów. Po obaleniu caratu działacze partii zajmowali do lipca 1917 większość stanowisk w Rządzie Tymczasowym Rosji, wraz z premierem rządu Gieorgij Lwow.

W odbywających się w listopadzie 1917 roku wyborach do Konstytuanty (ostatnich powszechnych i wolnych wyborach w Rosji) lista partii zdobyła nieco ponad 2 mln głosów, co stanowiło trochę mniej niż 5% ogółu. Jednak w Piotrogrodzie uzyskali 26,2% głosów, a w Moskwie – 34,2% głosów, co dawało im w obu przypadkach drugie miejsce po bolszewikach.

Dlatego właśnie Lenin uznał kadetów za głównego wroga politycznego władzy sowieckiej, co poskutkowało dekretem Rady Komisarzy Ludowych o delegalizacji ich partii. Kadeci byli pierwszym obiektem represji nowo utworzonej Czeka, wchodzili w skład różnych organów władzy białych. Po porażce sił antybolszewickich w wojnie domowej udali się na emigrację.

W środowisku kadetów znalazło się niemało polityków narodowości polskiej, jednym z nich był pochodzący z Mińszczyzny Aleksander Lednicki, współzałożyciel partii. Wśród pozostałych wymienić można Franciszka Druckiego-Lubeckiego, Gustawa Wykowskiego oraz Leona Petrażyckiego – socjologa, filozofa, wybitnego polskiego prawnika oraz posła do Dumy z ramienia kadetów.

Zobacz również: