15 grudnia 1948 roku, 74 lata temu, na zjeździe w Warszawie doszło do zjednoczenia się PPS-u oraz PPR-u w jedną formację – Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą.

Obydwa te ugrupowania były w istocie sowieckimi marionetkami. Polska Partia Robotnicza powstała pod koniec 1941 roku w okupowanej Polsce na bazie działaczy byłej Komunistycznej Partii Polski. Część z nich znajdowała się już w kraju, jako że przed wojną przebywali w polskich więzieniach, a reszta została przerzucona ze Związku Sowieckiego. Byli to ci nieliczni polscy komuniści, którzy byli w stanie przetrwać okres „Wielkiej Czystki” i operacji polskiej NKWD.

Z kolei Polska Partia Socjalistyczna biorąca udział w tym zjeździe nie miała nic wspólnego z przedwojennymi polskimi socjalistami, gdyż także powstała pod dyktando władz sowieckich lecz już w 1944 roku na wyzwolonej spod Niemców i kontrolowanej przez PKWN Lubelszczyźnie. Z tego względu nazywano ją „koncesjonowanym” PPS-em, gdyż działacze lewicy patriotycznej byli w niej nieliczni i zwalczani.

Zjazd, nazywany Kongresem Zjednoczeniowym, odbywał się w dniach 15-21 grudnia 1948 roku w głównym gmachu Politechniki Warszawskiej. Połączenie, a właściwie wchłonięcie PPS-u przez stalinistów z PPR-u, było możliwe dzięki usunięciu socjalistów przeciwnych komunistom z nadania moskiewskiego oraz „odchylenia prawicowo-nacjonalistycznego” z ich szeregów, czego najbardziej znanym przykładem jest Władysław Gomułka.

Zobacz również: