Rada Regencyjna, będąca najwyższą instytucją władzy Królestwa Polskiego, powołana została 12 września 1917 roku – 105 lat temu.

Powstała w wyniku zapisów reskryptów władz okupacyjnych państw centralnych w Kongresówce. Podstawą jej formowania oraz działalności były patenty nadane przez Niemców i Austriaków traktujące o polskich władzach państwowych. Rada miała być organem władzy zwierzchniej, zastępującym monarchę lub regenta.

Do składu Rady powołano trzy osoby: arcybiskupa metropolitę warszawskiego Aleksandra Kakowskiego, hrabiego Józefa Ostrowskiego oraz ówczesnego prezydenta Warszawy, księcia Zdzisława Lubomirskiego. Zgodnie z patentami, kompetencje i zakres uprawnień Rady był ograniczony na rzecz niemiecko-austriackich struktur okupacyjnych, które zatwierdzały rozpatrywanie przez Radę spraw spoza obszaru polskiej administracji.

Generalni gubernatorowie w Warszawie i Lublinie mieli być informowani o rozporządzeniach i ustawach władz polskich z których wypływały by obowiązki i prawa dla ludności polskiej, oraz mogli wydawać niepodważalne i niekonsultowane zarządzenia z natychmiastową mocą prawną jeśli interesy wojenne tego wymagały.

Mimo swoich ograniczeń, Rada Regencyjna położyła podwaliny pod kształt niepodległego państwa polskiego: utworzyła zaczątek służb dyplomatycznych i organizacyjne fundamenty Wojska Polskiego (m.in. Sztab Generalny), doprowadziła do dalszego rozwoju krajowej oświaty i sądownictwa, dała początek porządkowi prawnemu II RP oraz 7 października 1918 roku ogłosiła niepodległość Królestwa Polskiego.

Zobacz również: