364 lata temu, 16 września 1658 roku, zawarta została ugoda w Hadziaczu.

Ugoda między Rzecząpospolitą Obojga Narodów a Kozackim Wojskiem Zaporoskim hetmana Iwana Wyhowskiego przewidywała połączenie w unię trzech równorzędnych podmiotów: Korony, Wielkiego Księstwa Litewskiego i Księstwa Ruskiego. Nowy podmiot Rzeczypospolitej miał zostać utworzony z województw kijowskiego, bracławskiego i czernihowskiego Korony.

W efekcie Ruś miała otrzymać własne odrębne urzędy (marszałka, hetmana i kanclerza) posłowie ruscy mieli zasiadać w Sejmie, a biskupi prawosławni w Senacie. Król miał być wybierany wspólnie przez szlachtę ze wszystkich trzech „dzielnic”. Wyższe duchowieństwo prawosławne otrzymałoby uprawnienia równające je z łacińskim.

Wraz z ratyfikacją ugody tysiąc Kozaków miało dostać prawa szlacheckie (niedziedziczne) i każdego następnego roku nobilitowanych miało być stu kolejnych. Dokument ten negował ugodę perejasławską, w której Bohdan Chmielnicki poddawał Ukrainę jurysdykcji Rosji.

Z tego powodu Rosja dokonała zbrojnej interwencji na Ukrainie, lecz wojska moskiewskie zostały pobite przez siły sojuszu polsko-kozacko-tatarskiego dowodzone przez Wyhowskiego w bitwie pod Konotopem (1659). Starcie to jest obecnie uważane za największe zwycięstwo ukraińskie nad Moskalami.

Zobacz również: