Traktat kończący wojnę między Turcją Osmańską a Rzeczpospolitą podpisany został w Buczaczu 18 października 1672 roku – równo 350 lat temu.

Turcy, wykorzystując wewnętrzne problemy Polski, zaatakowali w sile 80 tysięcy żołnierzy i po zdobyciu twierdzy w Kamieńcu Podolskim zajęli Podole, a następnie oblegli Lwów. Król Michał Korybut Wiśniowiecki, pozbawiony armii oraz przestraszony osmańską potęgą, oddał im w Buczaczu województwa podolskie, bracławskie i południową część prawobrzeżnego województwa kijowskiego.

Zgodził się też na haracz w wysokości 22 000 talarów rocznie w zamian za pokój. Płacenie kontrybucji w tej formie stawiało Rzeczpospolitą w pozycji tureckiego lennika, na tym samym poziomie co Wołoszczyzna lub Chanat Krymski. Stała się na krótko państwem formalnie zależnym od Imperium Osmańskiego.

W odpowiedzi szlachta uchwaliła na sejmie specjalne podatki na wojnę oraz odrzuciła ratyfikację pokoju. Rok później armia polska pod wodzą hetmana Jana Sobieskiego pokonała Turków pod Chocimiem, co ostatecznie podważyło ustalenia traktatowe. Chwała wojenna Sobieskiego sprawiła, że został wybrany na króla Polski (19 maja 1674).

Ponownie Turcy zostali rozgromieni pod Żurawnem w 1676 roku. Rozejm tam podpisany gwarantował odzyskanie części Podola i rezygnację Imperium Osmańskiego z próby zhołdowania Rzeczypospolitej. Ostatecznie Rzeczpospolita odzyskała wszystkie swoje ziemie zgodnie z traktatem karłowickim w 1699 roku.

Zobacz również: