Rocznica I rozbioru Rzeczypospolitej

You are currently viewing Rocznica I rozbioru Rzeczypospolitej

249 lat temu, 18 września 1773 roku, delegacja Sejmu Rozbiorowego podpisała traktaty podziałowe.

W wyniku rozbioru Rzeczpospolita Obojga Narodów straciła 30% swojego terytorium, zamieszkałych przez około jedną trzecią z 14 milionów ludzi zamieszkujących kraj. Rozbiór był dużym sukcesem Fryderyka II – Prusy uzyskały kontrolę nad ujściem Wisły do morza, co miało fundamentalne znaczenie ekonomiczne.

Austria zaanektowała tereny obejmujące Galicję o powierzchni 83 tys. km². W obrębie zaboru austriackiego znajdowały się gęsto zaludnione i bogate obszary, a także dochodowe kopalnie soli w Bochni i Wieliczce. Rosja otrzymała największe (92 tys. km²), ale najmniej ważne ekonomicznie, biedne i słabo zamieszkałe tereny na północnym wschodzie.

Część postanowień sejmu rozbiorowego, które miały na celu osłabić króla, odniosły skutek wręcz odwrotny. Wprowadzona pięćdziesięcioletnia dzierżawa starostw wiodła do stosunków kredytowych, a utworzona Rada Nieustająca stała się stosunkowo sprawnym  organem władzy wykonawczej, gdyż nie podlegała prawu liberum veto.

Przyczyniło się to do stłamszenia samowoli magnaterii, która licznie wystąpiła przeciwko Radzie Nieustającej i nawet apelowała do carycy Katarzyny II o pomoc w zmniejszeniu wpływów króla. Caryca udzieliła jednak poparcia królowi, co doprowadziło do rozbicia opozycji magnackiej, z której część zwróciła się do innych mocarstw, głównie Prus.

Zobacz również:

https://www.youtube.com/watch?v=BCqw224_YvM
https://www.youtube.com/watch?v=ekcHPLRQCvc&t=17s
https://www.youtube.com/watch?v=IBLT133c5oE&t=3s