Do konfrontacji wojsk Rzeczypospolitej i Rosji nad rzeką Basią, koło Mohylewa (ob. Białoruś) doszło 362 lata temu, 8 października 1660 roku.

Rosyjska odsiecz, wysłana przez cara po klęsce Moskali w bitwie pod Połonką w czerwcu, zmierzała spod Smoleńska w kierunku Mohylewa. Na miejscu przyszłej bitwy wojska polskie i rosyjskie, oddzielone biegiem rzeki Basi, pojawiły się już 4 października. Na naradzie polskiego dowództwa w nocy z 7 na 8 października ustalono, iż wojska polsko-litewskie jeszcze tej nocy przeprawią się przez rzekę by móc zaatakować Moskali o brzasku.

Dowodzący wojskami rosyjskimi Jurij Dołgorukow uderzył na nie wcześniej, starcie przyjęło postać pojedynku artyleryjskiego. Dopiero późnym popołudniem Dołgorukow zarządził frontalny atak wymieszanej piechoty i jazdy. Na prawym skrzydle dowodzący siłami Rzeczypospolitej hetman Stefan Czarniecki wysłał wpierw dwie pancerne chorągwie, które po ciężkich walkach przebiły się na tyły Rosjan.

Wtedy Czarniecki uderzył na Moskali pełną siłą swojej jazdy. Atak wbił się w szeregi rosyjskie i przeszedł przez nie, czego efektem było zdobycie kilku dział. Wspomniane dwie chorągwie, stojące na drodze odwrotu Rosjan, wzniecały jeszcze większy zamęt wśród próbujących ratować się ucieczką. Dopiero zmierzch pozwolił Dołgorukowowi na wycofanie resztki swoich wojsk do ufortyfikowanego obozu na wzniesieniu.

Zobacz również: