Stojąca przed warszawskim Zamkiem Królewskim Kolumna Zygmunta III Wazy została uroczyście odsłonięta 378 lat temu – 24 listopada 1644 roku.

Fundatorem pomnika był król Władysław IV, syn i następca Zygmunta. Jest najstarszym tego typu obiektem w mieście i aż do wzniesienia Kolumny Vendôme w Paryżu w 1810 roku była jedyną kolumną poświęconą osobie świeckiej w Europie. Wywołało to zresztą konflikt między królem Władysławem a nuncjuszem papieskim, który twierdził, ze kolumna powinna być przeznaczona jedynie dla podobizn Chrystusa, Maryi oraz świętych Kościoła.

Miał to być sposób uczczenia pamięci króla, pomnikiem cnót władcy. Przedstawiała także dwoistość władzy królewskiej – jej świeckość i sakralność. Z politycznego punktu widzenia, Władysław IV chciał w ten sposób dokonać publicznej gloryfikacji dynastii Wazów na tronie Rzeczypospolitej i pokazać siłę władzy królewskiej.

Podczas najazdów szwedzkich XVII i XVIII wieku kolumna została uszkodzona, w okresie zaborów i dwudziestolecia międzywojennego także kilkukrotnie ją przebudowywano i remontowano. Na początku września 1944 roku, podczas powstania warszawskiego, Niemcy zburzyli ją pociskiem z działa czołgowego, lecz brązowy posąg podczas upadku nie doznał żadnych dotkliwych uszkodzeń.

Kolumnę ustawiono ponownie po wojnie, jej drugie otwarcie miało miejsce w lipcu 1949 roku, a 16 lat później znalazła się na rejestrze zabytków.

Zobacz również: