81 lat temu, 29 czerwca 1941 roku, w Nowym Jorku w wieku 81 lat zmarł Ignacy Jan Paderewski.

Pianista, kompozytor, działacz niepodległościowy, mąż stanu i polityk, urodził się w 1860 roku w Kuryłówce na Podolu. Od dzieciństwa, przejawiał uzdolnienia muzyczne grając na starym, rodzinnym fortepianie, historii, geografii, języka francuskiego i literatury polskiej uczył go Michał Babiński, weteran powstania listopadowego. W latach 1872–1878 zdobył wykształcenie w warszawskim Instytucie Muzycznym pod kierownictwem m.in. Rudolfa Strobla, w czasie zagranicznych wojaży Paderewski spotkał m.in. słynną polską aktorkę Helenę Modrzejewską, koncertował w Paryżu, USA i przed królową Wiktorią.

Po wybuchu I wojny światowej zaczął prowadzić szeroko zakrojoną działalność dyplomatyczną na rzecz Polski i Polaków, wykorzystując swą popularność na Zachodzie. Przed każdym występem przemawiał na temat postulowanej przez niego niepodległości Polski. Udało mu się zbliżyć do prezydenta Wilsona, któremu w styczniu 1917 roku przekazał memoriał na temat Polski (zawierający m.in. koncepcję Stanów Zjednoczonych Polski). Niewykluczone, że z tego powodu sprawa polskiej niepodległości znalazła się w słynnych 14 punktach Wilsona oraz finalnie w traktacie wersalskim.

Paderewski w trakcie powrotu do kraju przybył do Poznania 26 grudnia 1918 roku, czym wywołał ogromne poruszenie pośród miejscowych Polaków. Z Hotelu „Bazar” wygłosił przemówienie, zakończone owacją i manifestacją patriotyczną. Jego obecność w stolicy Wielkopolski stała się impulsem do wybuchu zakończonego sukcesem powstania. Od stycznia do listopada 1919 pełnił funkcję premiera. Dzięki jego staraniom powstała polsko-amerykańska Eskadra Lotnicza im. Tadeusza Kościuszki.

Zmarł na zapalenie płuc 29 czerwca 1941 roku o jedenastej rano, w pokoju hotelowym Hotelu Buckingham na Manhattanie.

Zobacz również: