609 lat temu, 2 października 1413 roku, w Horodle zawarto unię potwierdzającą ścisły związek Litwy z Polską.

Na mocy jej zapisów 50 litewskich rodów bojarskich zostało przyjętych do polskich herbów szlacheckich. Równocześnie wprowadzono instytucję odrębnego Wielkiego Księcia na Litwie wybieranego przez polskiego króla, ale za radą i wiedzą bojarów litewskich oraz panów polskich. Polska i Litwa łączyły się więc na zasadach równoprawności szlachty obu państw oraz poszanowania praw i zwyczajów każdej ze stron. Król Władysław Jagiełło i Wielki Książę Witold postanowili też prowadzić wspólną politykę zagraniczną.

Dzięki unii wspólne polsko-litewskie państwo stało się wkrótce mocarstwem – największym państwem ówczesnej Europy. Polska kultura zaczęła wkraczać na ziemie litewskie i ruskie, zaś do Polski napływały specyficzne elementy wschodnie. W 1861 roku mieszkańcy Horodła (okolice Hrubieszowa) usypali na pamiątkę tego zdarzenia Kopiec Unii Horodelskiej, który istnieje do dziś.

Horodło było jednak zaledwie jedną z wielu unii zacieśniających stopniowo współpracę Korony z Wielkim Księstwem Litewskim. Na przestrzeni czterech wieków było ich łącznie 9, m.in. Unia w Krewie (1385, stanowiąca o małżeństwie Władysława Jagiełły z Jadwigą, królem Polski), Unia Lubelska (1569, powstanie Rzeczypospolitej Obojga Narodów) i Konstytucja 3 Maja, (1791, zniesienie odrębności Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego i utworzenie Rzeczpospolitej Polskiej).

Zobacz również: