10 listopada 1909 roku, 113 lat temu, w rosyjskim Symbirsku urodził się Leon Lech Beynar, znany powszechnie jako Paweł Jasienica.
Absolwent wydziału historycznego wileńskiego Uniwersytetu Stefana Batorego, pracował jako nauczyciel w jednej z grodzieńskich szkół, był także spikerem w Polskim Radio Wilno. Podczas II wojny światowej działał w wileńskiej konspiracji – zasiadał w sztabie Wileńskiego Okręgu AK i brał udział w wyzwalaniu miasta podczas operacji „Ostra Brama”.
Po oczyszczeniu Wilna z Niemców, Sowieci rozbroili i aresztowali akowców, którzy jeszcze do niedawna walczyli z nimi ramię w ramię. Wśród nich znalazł się także i Beynar, który po przymusowym wcieleniu do „ludowego” Wojska Polskiego zdezerterował z powrotem do partyzantki.
Dołączył do 5 Wileńskiej Brygady AK, gdzie był adiutantem jej dowódcy, słynnego majora Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”. Raniony na początku lipca opuścił szeregi Brygady, tym samym unikając ponurego losu jej oficerów i żołnierzy, wytropionych przez bezpiekę i zamordowanych. Ukrywał się na plebani w mazowieckiej wsi Jasienica, i wg niektórych podań właśnie od tej nazwy pochodził jego pseudonim. Zmarł w 1970 roku w Warszawie.
W jego dorobku literacko-historycznym wymienić można publikacje „Polska Piastów” i „Polska Jagiellonów”, „Zygmunt August na ziemiach dawnego Wielkiego Księstwa”, „Ziemie północno-wschodnie Rzeczypospolitej za Sasów” oraz cykl „Rzeczpospolita Obojga Narodów”.
Zobacz również: