25 grudnia 1659 roku, 363 lata temu, wojska moskiewskie księcia Iwana Chowańskiego dokonały mordu mieszkańców Zabłudowa (ob. woj. podlaskie).

Był to jeden z ostatnich epizodów kampanii rosyjskiej 1659 roku przeciwko Rzeczypospolitej. Wojna z Moskwą rozpoczęła się pięć lat wcześniej od podpisania ugody perejasławskiej między Bohdanem Chmielnickim a carem Aleksym I, w której hetman zaporoski oddał Ukrainę pod protekcję Rosji. Wojska moskiewskie w pierwszym etapie wojny miały znacznie ułatwione zadanie, gdyż w tym samym czasie Rzeczpospolita najechali Szwedzi.

W efekcie armia rosyjska Chowańskiego na samym początku 1659 roku zamiast ułożyć się do zimowego leża mogła dalej działać na Litwie, gdyż jej wojska były zajęte walkami w Inflantach. Moskale rozbili siły litewskie na Miadziole i zajęli Brasław, Oszmiany i Wiłkomierz.

Do końca roku Moskalom udało się zdobyć twierdzę bychowską nad Dnieprem i zajść daleko wgłęb Litwy – w połowie grudnia zajęli Grodno, Słonim oraz Lidę. Skierowali się potem na Podlasie, gdzie pod Krynkami i Zabłudowem rozbili pięć chorągwi polskiej jazdy.

Właśnie wtedy doszło do masakry w Zabłudowie. Miejscowa ludność, chcąc uchronić się przed działaniami wojennymi, zgromadziła się w kościele. Nie ocaliło ich to przed zgubą – Rosjanie wtargnęli do świątyni, wymordowali wszystkich, a samo miasto spalili.

Zobacz również: