Szlachecki filantrop z Nowogródczyzny

25 grudnia 1846 roku, 176 lat temu, w Warszawie zmarł Adam Chreptowicz, poseł na Sejm Czteroletni, działacz dobroczynny oraz członek Zakonu Kawalerów Maltańskich.

Urodził się w 1768 roku w Szczorsach (ob. obwód grodzieński Białorusi) w rodzinie szlacheckiej herbu Odrowąż. Wykształcenie zdobył w Szkole Głównej Litewskiej w Wilnie, późniejszym uniwersytecie. Po zakończeniu studiów podróżował na Zachodzie, głównie po krajach niemieckich, Danii i Anglii. Interesował się wówczas górnictwem.

Na początku lat 90. był oficerem Kawalerii Narodowej oraz zasiadł w Sejmie Czteroletnim drugiej kadencji jako poseł z województwa nowogrodzkiego. Przez okres insurekcji kościuszkowskiej pełnił funkcję adiutanta Stanisława Mokronowskiego, generała lejtnanta wojsk koronnych i komendanta stolicy.

Po upadku Rzeczypospolitej pełnił obowiązki wizytatora Uniwersytetu Wileńskiego w szkołach i zasiadał w komisji sądowo-edukacyjnej. W krótkim okresie napoleońskim na Litwie został mianowany do składu Izby administracyjnej departamentu wileńskiego, a po powrocie Rosjan znalazł się w komisji gubernialnej.

Od 1834 roku przewodził Wileńskiemu Towarzystwu Dobroczynności, założył szkoły przy parafii w Niehniewiczach oraz przy rodzinnym dworze w Szczorsach. Założył na potrzeby chłopów kasę oszczędnościową i jako pierwszy na Litwie wprowadził system płodozmianu oraz szlachetne rasy inwentarza gospodarskiego.

Zobacz również: