Dziś mija 12 rocznica śmierci Tadeusza Góry, który w okresie międzywojennym był świetnym szybownikiem, a w czasie wojny pilotem walczącym w dywizjonie 316. Był pierwszym pilotem w historii, który otrzymał prestiżowy medal Lilienthala.

Tadeusz Góra przyszedł na świat 19 stycznia 1918 roku w Krakowie. Jego ojcem był Jan Góra, który był żołnierzem walczącym w Legionach Polskich oraz uczestniczącym w wojnie polsko-bolszewickiej. W 1933 roku rodzina przeniosła się do Wilna, gdzie narodziła się miłość do latania Tadeusza Góry. To właśnie tutaj w 1934 roku rozpoczął swoją przygodę z szybownictwem wstępując do Aeroklubu Wileńskiego. Swoje umiejętności rozwijał na szybowisku Grzegorzewo, a następnie w Szkole Szybowcowej w Bieszczadach. W 1936 roku ukończył kurs pilotażu samolotów sportowych w Łucku.

Rywalizował w wielu zawodach szybowcowych i mierzył się z różnorakimi rekordami. W maju 1937 roku odbył trwający 18 godzin lot czasowy na szybowcu, a w kolejnym roku odbył lot z Bezmiechowej Górnej do Solecznik, który pozwolił mu przekroczyć barierę 500 kilometrów w przelocie swobodnym. Dokonał tego jako pierwszy pilot na świecie, a jego lot został uznany za najlepszy wyczyny szybowcowy 1938 roku, co zaowocowało przyznaniem mu medalu Lilienthala, niezwykle prestiżowej nagrody dla pilotów szybowcowych. Był pierwszym laureatem nagrody w historii.

Jego nabierającą rozpędu karierę przerwał wybuch II wojny światowej. Przebywał w tym czasie w szkole szybowcowej w Polichnie. Podczas ewakuacji do Łucka został aresztowany przez Sowietów, ale udało mu się zbiec do Wilna, skąd udał się do Kowna. Stamtąd, dzięki pomocy wciąż działającego konsulatu polskiego, przedostał się przez Skandynawię do Francji. Niestety nie dane mu było zbyt długo odetchnąć od niemieckiej machiny wojennej, gdyż ponownie czekała go ewakuacja ze względu na francuską kapitulację. Przeniósł się zatem do Wielkiej Brytanii, w której starał się dołączyć do Polskich Sił Powietrznych. 26 sierpnia 1940 roku rozpoczął szkolenie lotnicze, po którym skierowano go do polskiego dywizjonu myśliwskiego 316. Podczas służby wykonał 111 lotów bojowych i niemal 50 operacyjnych. Na swoim koncie ma 4 zestrzelone samoloty nieprzyjacielskie, jedną bombę latającą V1, dwie lokomotywy oraz uszkodzony okręt podwodny. Za zasługi bojowe otrzymał Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari oraz trzykrotnie Krzyż Walecznych.

Po zakończeniu działań wojennych powrócił do kraju, gdzie kontynuował swoją przygodę z szybownictwem. Został instruktorem w Górskiej Szkole Szybowcowej na Żarze. W 1950 roku jako drugi pilot w historii i pierwszy Polak otrzymał Złotą Odznakę Szybowcową z Trzema Diamentami. W 1957 roku powrócił do lotnictwa wojskowego, co umożliwiło mu zasiąść za sterami samolotów odrzutowych. W ciągu swojej kariery pilota i szybownika wylatał około 6000 godzin za sterami samolotów, 2200 godzin na szybowcach i około 1700 godzin na śmigłowcach.

Tadeusz Góra zmarł 4 stycznia 2010 roku w Świdniku, gdzie został pochowany na cmentarzu komunalnym.

Zobacz również: