81 lat temu, 25 czerwca 1941 roku, rozpoczął się pogrom w Kownie.

Funkcjonariusze Einsatzgruppen, którzy tego dnia weszli do miasta, w krótkim czasie zorganizowali litewską bojówkę, która we współpracy z innymi formacjami litewskich „partyzantów” oraz niektórymi mieszkańcami miasta przystąpiła do mordowania Żydów i grabienia ich własności. Ofiarą kilkudniowych zamieszek padło 3,8 tys. mieszkańców Kowna narodowości żydowskiej. Był to jeden z największych pogromów urządzonych latem 1941 roku w byłej sowieckiej strefie okupacyjnej.

Operację rozpoczęto od masowych aresztowań i przetrzymywania Żydów w więzieniach oraz zabudowaniach dawnej rosyjskiej twierdzy i wtargnięcia litewskich „partyzantów” z cywilami do dzielnicy Słobódka, gdzie doszło do pierwszych mordów. Na terenie garaży spółdzielni Lietūkis przy prospekcie Witolda w brutalny sposób zabito około 60 Żydów.

Szczególnym okrucieństwem wyróżnił się wtedy młody mężczyzna, któremu NKWD rzekomo zamordowało rodziców. Tak zwany „kat z Kowna” kolejno mordował Żydów, posługując się w tym celu drewnianym drągiem lub metalowym prętem. Niemiecki fotograf, który był świadkiem masakry, wspominał, że po zabiciu swoich ofiar „kat” wspiął się na stos zwłok i odegrał na akordeonie litewski hymn narodowy.

29 czerwca, po zakończeniu czterodniowego pogromu Niemcy przystąpili do bardziej systematycznej rozprawy z kowieńskimi Żydami. Einsatztruppen rozstrzelały w twierdzy kowieńskiej 463 Żydów, a dwa dni później kolejnych 2514.

Zobacz również: