19 listopada 1943 roku, 79 lat temu, Niemcy wymordowali większość więźniów obozu koncentracyjnego przy ulicy Janowskiej we Lwowie.

KZ Janowska został utworzony w październiku 1941 roku na terenie przystosowanej do produkcji zbrojeniowej fabryki maszyn młyńskich Steihausa. Wkrótce podporządkowano go SS i do obozu oprócz Żydów zaczęli napływać jeńcy wojenni z Armii Czerwonej oraz więźniowie polityczni. Obóz janowski traktowany był jako przejściowy, jego więźniowie kierowani byli głównie do bełskiego obozu zagłady.

W obozie janowskim funkcjonowały także oddzielne sekcje dla Polaków i Ukraińców, którzy po odbyciu tutaj kilkumiesięcznej kary wypuszczani byli na wolność. Kobiety również trafiały do janowskiego KZ-u. W szczytowym momencie więziono tu nawet do 30 tys. ludzi.

Na Janowskiej działało osławione Sonderkommando 1005, typ jednostki złożonej przede wszystkim z żydowskich więźniów, mających za zadanie zacieranie śladów niemieckich ludobójstw poprzez wykopywanie, palenie i mielenie zwłok pomordowanych. Części z nich udało się uciec 19 listopada 1942 roku, gdy zorientowali się, że Niemcy zaczynają otaczać obóz.

Większość więźniów została jednak tego dnia zamordowana. Ofiarami obozu, wg szacunków sowieckich, mogło być nawet do 200 tys. ludzi.

Zobacz również: