Rzeczpospolita Obojga Narodów w dziejach nigdy nie była znana jako mocarstwo morskie, które przykładałoby wielką wagę do rozwoju żeglugi, szeroko zakrojonej rozbudowy floty, ekspansji handlu morskiego czy kolonializmu. Zabiegi takie nie były jej potrzebne, gdyż ziemie Litwy i Rusi dawały jej wystarczający wynik gospodarczy bazujący na uprawie zbóż i sprzedawaniu ich na zachodzie Europy poprzez port w Gdańsku. Owszem, kurlandzkie kolonie na Karaibach oraz w Zachodniej Afryce de iure były własnością Rzeczypospolitej, lecz były to właściwie eksperymenty prowadzone przez ród Kettlerów, które nie zakończyły się trwałym powodzeniem. Jednak bieg historii zmusił Rzeczpospolitą właściwie do podjęcia próby nadgonienia zaległości organizacyjnych w stosunku do potęg handlowo-kolonialnych.

Głównym przedmiotem naszego zainteresowania są losy Polaków na dawnych Kresach Rzeczypospolitej, nie są nam jednak obce tematy polonijne nawet te z drugiej półkuli naszego globu. W polskiej świadomości historycznej bardzo dobrze znany jest udział Polaków w wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych, przede wszystkim Tadeusza Kościuszki, sprawnego fortyfikatora, i Kazimierza Pułaskiego, generała brygady kawalerii amerykańskiej który uratował życie Jerzemu Waszyngtonowi. Stany Zjednoczone nie są jednak jedynym państwem Ameryki które upamiętniło wkład Polaków w wywalczenie niepodległości. Wojny napoleońskie rzuciły naszych rodaków na odległą karaibską wyspę, w której historię i kulturę wpisali się już na dobre.

Polacy uczestniczyli w powstaniach i wojnach wyzwoleńczych prowadzonych przez liczne narody, przez co są dziś uważani także przez nie za swoich bohaterów. Łączyła ich wspólna niedola – tak jak Węgrzy czy Amerykanie walczyli o uzyskanie swojej wolności i w jej obronie, tak samo Polacy w okresie zaborów przelewali krew i poświęcali swoje życie w boju o być albo nie być Rzeczypospolitej. Sztandarowymi przykładami bohaterów wielu nacji mogą być Tadeusz Kościuszko, Józef Bem czy Ludwik Mierosławski. Wśród nich znajduje się Kazimierz Pułaski który podjął straceńcze dzieło samowolnej walki przeciwko Moskwie w obronie Rzeczypospolitej a gdy to się nie powiodło o wolność narodu amerykańskiego.

Od  momentu rosyjskiej inwazji na Ukrainę w lutym 2022 roku, wrocławski ksiądz jezuita Kazimierz Kucharski przekazuje regularne wsparcie dla rodaków na Ukrainie oraz dla ofiar wojny.  W ostatnim czasie duchowny przekazał dla naszej Fundacji Studio Wschód już po raz dwudziesty piąty wsparcie dla potrzebujących. Zapraszamy do obejrzenia wideo na naszym portalu ukazującego historię pomocy oraz wielkiego serca jakie okazuje bliźnim ks. Kazimierz Kucharski.

(więcej…)

Najnowszy reportaż zrealizowaliśmy wokół Kijowa we wsiach i miasteczkach, które były miejscem ukraińsko-rosyjskich walk w pierwszych tygodniach rosyjskiej inwazji na Ukrainę w lutym 2022 roku.
(więcej…)

Urodzony 2 lutego 1838 roku działacz niepodległościowy był człowiekiem nietuzinkowym, którego bohaterstwo zaznaczyło się mocno w historii trzech narodów – Polski, Litwy i Białorusi. Wykazał się ogromną odwagą i świeżym spojrzeniem, choć nie było mu dane stąpać długo po tym świecie.

Galicja podczas rządów habsburskich, szczególnie w drugiej połowie XIX wieku, stała się wręcz europejskim naftowym Eldorado. Pionierem przemysłu naftowego na tych ziemiach polskich był Ignacy Łukasiewicz, znany także z wynalezienia lampy naftowej. Zasoby naturalne tej prowincji Austro-Węgier przyciągały przeróżnych ambitnych przedsiębiorców, skuszonych wizją o rozkręceniu własnego  imperium naftowego. Nierzadko towarzyszyły im także przesłanki patriotyczne, bowiem tam gdzie wielkoskalowy przemysł i duże pieniądze, tam i prosperita dla regionu oraz jego ludności. Jednym z takich wizjonerów, który zasłużył na swoje miejsce w historii rozwoju galicyjskiego przemysłu naftowego, był Stanisław Szczepanowski.

Naddniestrzańska Republika Mołdawska, zwana potocznie Naddniestrzem, uchodzić może za istny skansen Związku Sowieckiego. Istnienie tego nieuznanego na arenie międzynarodowej quasi-państwa od ponad 30 lat możliwe jest jedynie dzięki wsparciu Federacji Rosyjskiej na płaszczyźnie politycznej, militarnej i gospodarczej. Świat jednak przekonał się o strategicznym znaczeniu tego skrawka wschodnioeuropejskiej ziemi podczas bieżącej wojny na Ukrainie, gdy z Naddniestrza także dokonywano ataków rakietowych na ukraińską infrastrukturę wojskową i cywilną. Jak doszło właściwie do powstania rosyjskiej enklawy wciśniętej między Mołdawię a Ukrainę? Zapraszamy do zapoznania się z  historycznym wytłumaczeniem   pochodzenia „mniejszego brata obwodu królewieckiego”, rosyjskiej bazy wojskowej o charakterze państwa.

Dziedzictwo Kresów Wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, głównie kojarzy się z historia kraju sięgającego od morza do morza, świadomość o tradycjach i zwyczajach . Ale nie zamyka się ono jednak wyłącznie w wymiarze społeczno-kulturowym – to tak samo smaki tamtejszej kuchni, kostka bazaltowa, Ananas Berżenicki, łosie oraz lwowskie Towarzystwo Akcyjne Browarów, które było przedwojenną piwną stolicą Polski. Jak i wiele innych elementów, które tworzyły już nie istniejący kresowy świat.

Stanisław Ulam będący jednym z członków legendarnej lwowskiej szkoły matematycznej, mimo początkowych wahań nad wyborem kariery naukowej w szczycie swoich dokonań miał swój wkład w jedne z najbardziej przełomowych badań w historii ludzkości, czyli projektu „Manhattan” – powstania bomby atomowej.